به طور کلی این دسته از جراحی‌های لثه با عنوان Periodontal Plastic Surgery نامیده می‌شود. به طور ساده بافت نرم حفره‌ی دهان به دو بخش عمده‌ی لثه کراتینیزه و مخاط آلوئولار تقسیم بندی می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارد و قسمت‌های خاصی از حفره دهان را می‌پوشاند. لثه‌ی کراتینیزه اطراف دندان‌ها و سقف دهان را می‌پوشاند و مخاط آلوئولار گونه، زیر زبان و قسمت زیرین لثه کراتینیزه را پوشش می‌دهد. زبان هم پوشش اختصاصی دارد که حاوی پرزهای چشایی است.

از طرف دیگر بافت لثه در هر فرد می‌تواند نازک (thin periodontuim) یا ضخیم (thick periodontuim) باشد. نازک یا ضخیم بودن لثه را اصطلاحا بیوتایپ لثه می‌نامند که به طور ژنتیکی تعیین می‌شود و فرد هیچ نقشی در آن ندارد و به راحتی با معاینه ی کلینیکی توسط پریودنتیست قابل تشخیص است. افرادی که تایپ لثه‌ی نازک داشته باشند بیشتر در معرض خطر مشکلات لثه مانند تحلیل هستند و بیشتر ممکن است نیاز به درمان پیوند لثه داشته باشند.

در صورتیکه در اثر عوامل گوناگون عرض لثه چسبنده کم شده یا کاملا از بین برود، سطح ریشه دندان عریان شده و مشکلاتی مانند زیبایی، حساسیت دندانی و درد و حتی گیر غذایی و عدم امکان رعایت بهداشت بروز می‌کند که در این صورت درمان تحلیل لثه ضروری است.

هدف از درمان پیوند لثه درمان تحلیل‌های ایجاد شده یا پیشگیری از تحلیل در آینده در فرد مستعد می‌باشد. این جراحی به بهترین شکل توسط متخصصین جراحی لثه (پریودونتیست) انجام می‌شود.

شایع ترین موارد اندیکاسیون جراحی پیوند لثه:

• در موارد تحلیل یک یا چند دندان (پوشش ریشه عریان شده که به آن Root Coverage هم گفته می‌شود).
• قبل از درمان ارتودنسی در افرادی که تایپ لثه‌ی نازکی داشته و حرکات دندانی به سمت خارج دارند.
•  اطراف ایمپلنت‌های دندانی به علت نبود بافت کراتینیزه‌ی کافی در اثر کشیدن دندان.
• افزایش ضخامت لثه در نواحی که استعداد تحلیل لثه زیاد است مانند اطراف دندان‌های نیش.

البته در موارد خفیف تحلیل لثه اغلب نیازی به درمان نیست و با روش‌های ساده‌تر می‌توان شرایط را اصلاح نمود. تصور عمومی بر این است که اگر تحلیل لثه درمان نشود باعث از دست رفتن دندان می‌شود، که این یک باور نادرست است و غلط است.

در این جراحی نیاز به بافت لثه (ناحیه ی دهنده) جهت پیوند به ناحیه تحلیل رفته (گیرنده) داریم.

بافت پیوندی به چند روش تهیه می‌شود:

• اتوگرافت (Autograft) – از بافت خود فرد برداشته می‌شود و اغلب ناحیه دهنده سقف دهان است. عیب آن ایجاد ناحیه زخم دوم در دهان و محدودیت مقدار بافت در دسترس است. مزیت آن این است که بهترین نتیجه و زیبایی با بافت خود فرد حاصل می‌شود.
• آلوگرافت (Allograft) – از بافت انسانی دیگر بعد آز آماده سازی‍‌ها در آزمایشگاه استفاده می‌شود. مزیت آن در دسترس بودن مقادیر زیادی بافت و عدم جراحی ناحیه دوم در دهان است. عیب آن قیمت بسیار بالای آن است.
• زنوگرافت (XEnograft) – از بافت سایر جانوران مانند گاو یا خوک بعد از آماده سازی در آزمایشگاه تهیه می‌شود.
• جابجایی بافت اطراف (Reposiotioning) – با جابجا کردن بافت طبیعی در نواحی مجاور ناحیه تحلیل رفته و بدون لثه پیوندی درمان انجام می‌شود. عیب این روش این است که تنها در شرایط محدودی قابل استفاده است.