ساختار سالم دندان شامل تاج و ریشه است. در قسمت ریشه و بخشی از تاج دندان عصب دندانی به همراه عروق تغذیه کننده وجود دارد. قسمت تاج از مینای محافظ و عاج زیرین تشکیل شده است.
بعد از بروز پوسیدگی و گسترش آن از مینا به درون عاج دندان، درصورتیکه پوسیدگی به ناحیه عصب تاج دندان برسد نیاز به درمان ریشه وجود دارد. چنین دندانی می تواند دچار یک یا چندین علامت شامل درد خود به خود، درد شبانه، حساسیت به گرما و سرما و آبسه های دندانی شود.
در درمان ریشه بعد از برداشت پوسیدگی ها به کانال های داخل ریشه دسترسی پیدا کنیم. این کانال ها توسط وسایلی کاملا تمیز شده و شکل دهی مناسب می شود و توسط محلول های خاص ضد عفونی شده و عاری از میکروب های بیماری زا می شود. پس از پاکسازی و شکل دهی کانال ها آماده پر کردن با ماده ای به نام گوتاپرکا می شود تا فضای خالی را پر کرده و رشد مجدد میکروب ها امکانپذیر نباشد. مهم است که پر کردگی کانال تا انتهای نوک ریشه انجام گیرد و کوتاه تر یا بلند تر نباشد، لذا طی مراحل درمان رادیوگرافی جهت تعیین طول دقیق ریشه لازم است.
پس از پایان درمان ریشه احتمال درد تا چندین روز باقی است که توسط داروهای تجویز شده کنترل می شود. پس از اتمام درمان ریشه دندان، روش مناسب بازسازی تاجی انتخاب و انجام می شود.
- آیا درمان ریشه در یک جلسه انجام می گیرید؟
قابل ذکر است که پروتکل واحدی برای تمام دندانها قابل اجرا نیست و عواملی مثل عدم کنترل ترشحات کانال، خستگی فرد یا دندانپزشک، نبود زمان کافی در چند جلسه ای کردن درمان نقش دارد.
- آیا دندان های غیر پوسیده هم نیاز به درمان ریشه پیدا می کنند؟
بله – در مواردی که دندانها دچار ضربات شدید شده باشند یا تحت درمان جراحی های پریودنتال قرار گرفته باشند ممکن است علیرغم عدم پوسیدگی به درمان ریشه نیاز پیدا کنند.
- آیا بعد از درمان ریشه دندان بروز درد طبیعی است؟
بله – این درد بیشتر اوقات به کامل نبودن درمان ریشه یا وجود اشکال در درمان ربطی ندارد. مکانیسم های درد در بدن انسان به ویژه در سر و گردن بسیار پیچیده است و حتی گاهی با وجود رفع علت اصلی درد، سیستم اعصاب محیطی و مرکزی همچنان تحریک درد را ادامه می دهند. گاهی یک واکنش التهابی علت درد شدید و تورم بعد از درمان ریشه است.
همچنین تا چند روز بعد از درمان ریشه درد حین غذا خوردن و هنگام فشار روی دندان طبیعی است. برای کنترل این موارد مصرف دارو های تجویزی توسط دندانپزشک توصیه می شود اگر مسکن ها قبل از پایان یافتن بی حسی دندان مصرف شود اغلب اثر بهتری خواهد داشت.